Meditatie- Psalm 4 Dankdag
Beste lezer,
In het kerkelijk jaar kennen we eind oktober Hervormingsdag of Lutherdag en de week daarna nog zo’n traditie in protestantse kring, dankdag voor gewas en arbeid. Maar misschien komt bij iemand de vraag op: Zijn wij er wel aan toe om te danken en vierdagen te vieren? Sterker gezegd: Is er vandaag reden om God te danken als we letten op wat er om ons heen gebeurt in de wereld en in ons eigen land?? Ik hoef hier geen opsomming te geven van wat er in het achter ons liggende jaar gebeurd is.
En is er in ons persoonlijk leven altijd wel reden om God te danken, als je er alleen voor bent komen te staan? Je met je gezondheid tobt? Je zorgen hebt over je kinderen en kleinkinderen, als God u die gegeven hebt? Soms lijkt het wel of alles onder je handen wordt afgebroken. Of je er helemaal alleen voor staat.
Of we er nu positief of negatief in staan, er is elk jaar stof tot danken. Alleen HOE houden we dankdag. In welke stijl? Als het goed is weten we ons afhankelijk van onze goede God. Bidden gaat toch niet zonder danken en omgekeerd kan dankzegging toch niet zonder gebed? En dat is nu precies de stijl die Psalm 4 ons leert. Een danklied met een gebed: verhef over ons het licht van uw aangezicht of NBV: Here laat het licht van uw gelaat over ons schijnen.
Ik lees met u Psalm 4 Een psalm van David.
God die mij recht doet, antwoord mij als ik roep.
Geef mij ruimte als ik belaagd word, wees genadig, hoor mijn gebed…. De HERE schenkt zijn gunst aan wie Hem trouw is, de HERE luistert als ik tot Hem roep. Beef voor Hem en zondig niet, bezin u in de nacht en zwijg. Breng de juiste offers, heb vertrouwen in de HERE. Velen zeggen: ‘Wie maakt ons gelukkig?’ – HERE, laat het licht van uw gelaat over ons schijnen. In U vindt mijn hart meer vreugde dan zij in hun koren en wijn. In vrede leg ik mij neer en meteen slaap ik in, want U, HERE, doet mij veilig wonen.
Onze psalm heet ‘avondlied’, maar u mag er ook levenslied van maken. Hier wordt het geheim onder woorden gebracht van het leven met de Here. Een lied dat je elke avond kunt zingen als lied over je hele leven. Veilig bij de Here!!
Mag ik u eens vragen: Welk avondlied hebt u als kind geleerd? Welk avondgebedje leerde u uw (klein)kinderen? Ik denk dat dit in de meeste gevallen het bekende is: “Ik ga slapen ik ben moe, sluit mijn beide oogjes toe. Here houd ook deze nacht over mij getrouw de wacht.” Een wat modernere versie is dan de liedboekberijming van het laatste vers van deze psalm: Ik kan gaan slapen zonder zorgen. Want slapend kom ik bij u thuis. Alleen bij u ben ik geborgen. U doet mij rusten tot de morgen en wonen in een veilig huis”
Dat is wat koning David, de dichter van deze psalm, ons probeert mee te geven. David was in benauwdheid en smeekt de HERE om ruimte. Hij wordt door veel mensen dwarsgezeten en belaagd. In die tijd één en al tegenslag. Zelfs z’n eigen onderdanen vragen zich vertwijfeld af: Wie maakt ons weer gelukkig? En in zo’n tijd stort koning David zijn hart uit bij de HERE.
En als David zijn zorgen en moeite en twijfels bij de HERE heeft gebracht, dan kan hij deze psalm eindigen dat hij in vrede kan gaan slapen, ondanks zijn zorgen. Alleen U HERE geeft mij rust en veiligheid. Dat is volledige ontspanning: Je ziet het bij kleine kinderen. Je brengt als vader of als moeder je kind naar bed. Het is moe en vrijwel meteen valt het in slaap. Als een klein kind alles los laten en overgeven. Zonder zorgen je toevertrouwen aan de HERE die over je waakt. Dat ontspannen vertrouwen moet je leven doortrekken. Dat is het geheim van je leven in geloof: tal van zorgen om je heen, voor je bestaan, je gezondheid en noem maar op. En toch in diepe ontspanning je vertrouwen uitspreken. Je vertrouwt op de Here die zowel ’s nachts, maar ook overdag over je waakt.
En dan terug naar de vraag van het begin. Hebben we wel wat om te danken? Wie maakt ons gelukkig? Wie?? De overheid met goede maatregelen? Economen die constante groei moeten uitdenken? Verantwoord groenbeheer? Al het genoemde is beslist niet waardeloos. Menselijk inzicht mag gebruikt worden om goede oplossingen voor maatschappelijke problemen te vinden. Maar vertrouw nooit op die wijsheid buiten God om. Psalm 4 wijst u de richting aan waarin u kijken mag. En dat is naar God toe. De God op wie u aankunt. Psalm 4 leert dat dankzegging nooit zonder gebed kan en omgekeerd. Dat dankdag tegelijk biddag is. Smeken en danken vinden beiden hun grond in het vertrouwen op God die zijn belofte nakomt en zelfs noodsituaties in zijn plan gebruikt.
U hebt niet de belofte van materiële zegen, dat het u altijd goed zal gaan, maar wel de belofte van Gods genadige nabijheid. Overvloed aan aardse goederen wordt tot vreugde als u het ontvangt en gebruikt als gave van uw God. En zo niet, dan brengt die overvloed aan geld en goed alleen maar ellende.
Ga met uw dank naar de Here toe, maar ook met uw vragen en uw zorgen, als die er zijn.
Waar zit u mee?? Bent u er al mee bij de HERE geweest?? Met uw tranen, uw ziekte, uw eenzaamheid, uw mislukking? Met die verstoorde verhouding? Bent u al eens met uzelf bij de HERE geweest? Hebt u zich door het geloof geborgen in die machtige hand van God, die naar u uitgestoken is?
In het bekende Bijbelverhaal over de Goede Herder (Johannes 10) zegt de Here Jezus: “Ik ben gekomen, opdat zij leven hebben én overvloed.” Dan moet je bij die overvloed niet denken aan eten en drinken of aan mooie dingen, maar aan overvloed van Gods genade en gunst. Overvloed, dat is de diepe blijdschap, dat je als zondaar aangenomen bent. Dat is de blijdschap dat je van God beloften in je hand hebt gekregen. Dat is wat Luther dreef, Luther die ruim 500 jaar geleden al zei: Sola Fide. Leven alleen door het geloof! En ook Sola Gratia: alleen uit genade en Sola Scriptura: Alleen de schrift, de bijbel. Dat vervulde de kerk al enkele eeuwen met blijdschap die ook u mag kennen als u de Bijbel leest. Daar lees ik niet één of ander boek. Maar als ik in de Bijbel lees, lees ik over mijn Vader die in de hemel is. Dan mag je zeggen: Kijk, dat is nu mijn Vader, dat is nu mijn God. En dat is ook de God die gezegd heeft: Geen haar valt van je hoofd, buiten mijn wil. Ik gééf je het geloof. Ik vèrgeef je je zonden. Ik leid je leven elke dag. Ik breng je straks behouden in mijn Hemels Koninkrijk. Dàt is een geweldige rijkdom: als je dát mag beseffen.
Zet daarom uw hart niet op aardse schatten, op aandelen koersen of wat voor aardse zekerheden ook, maar laat uw hart bij uw schat in de hemel zijn. Dan bent u veilig en dat geeft een blijdschap die dieper gaat dan het genieten van al het goede hier op aarde. U mag zeker zijn van Gods trouw. En dat doet ons danken voor elke nieuwe morgen en dankbaar zijn voor elke nieuwe dag. En het doet je danken omdat je weet dat je met al je zorgen bij Vader komen mag. Dat maakt je ook rustig, zodat je goed kunt slapen, ontspannen als een kind dat beseft: mijn Vader in de hemel waakt. Amen.